01/09/2020 tarihinden itibaren İnfaz Hakimlikleri kurulacak. İnfaz hakimlikleri yargı sistemimize neler getiriyor?
15/04/2020 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ”Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 01/09/2020 tarihinden Hakimler ve Savcılar Kurulunun (HSK) olumlu görüşü alınarak belirlenecek il ve ilçelerde Adalet Bakanlığınca infaz hakimlikleri kurulacak. Kanun, infaz hakimlerinin görev ve yetkilerinin genişletilmesini hedefleyen Yargı Reformu Strateji Belgesi‘ndeki düzenlemelerin hayata geçirilmesini de sağladı. Peki infaz hakimlikleri yargı sistemimize neler getiriyor?
İş durumunun gerekli kıldığı yerlerde birden fazla infaz hakimliği oluşturulabilecek. Bu durumda infaz hakimlikleri numaralandırılacak. Müstakilen infaz hakimliğine atanan hakimler, adli yargı adalet komisyonlarınca başka mahkemelerde veya işlerde görevlendirilemeyecek. İnfaz hakimliğinde bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personel bulunacak. Kanunla infaz hakimlerine yeni görevler verildi. Buna göre;
İnfaz hakimlikleri kuruluş ve görevlerine dair;
- İnfaz aşamasındaki tüm kararları artık infaz hakimleri alacak. Ayrıca, Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararlara yönelik şikayetleri de infaz hakimleri değerlendirecek.
- Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde bulunan hükümlü ve tutuklular hakkında idarece yapılan işlemler; mahsup, ceza zaman aşımı ve hükümlünün ölümü halinde verilecek kararlar veya bunlarla ilgili faaliyetlere ilişkin şikayetler bakımından artık hakim veya mahkemeler tarafından değil işlemin yapıldığı veya faaliyetin gerçekleştiği ceza infaz kurumunun bağlı bulunduğu yerdeki infaz hakimliği yetkili olacak.
- Ceza infaz kurumları ve tutukevlerinde hükümlü ve tutuklular hakkında yapılan işlemler veya bunlarla ilgili faaliyetlerin ya da Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararların kanun veya diğer mevzuat hükümlerine aykırı olduğu gerekçesiyle bu karar, işlem veya faaliyetlerin öğrenildiği tarihten itibaren 15 gün, her halde yapıldığı tarihten itibaren 30 gün içinde şikayet yoluyla infaz hakimliğine başvurulabilecek.
- İnfaz hakiminin kararlarına karşı şikayetçi veya ilgili Cumhuriyet savcısı tarafından, tebliğden itibaren yedi gün içinde Ceza Muhakemesi Kanunu hükümlerine göre itiraz yoluna gidilebilecek. Kanunlarda infaz hakiminin onayına tabi olduğu belirtilen hususlarda da bu hüküm uygulanacak.Ödenmeyen adli para cezasının hapse çevrilmesine hükmü veren mahkeme değil infaz hâkimliği karar verecek.
- İnfaz hakimliğinin kuruluş, görev, yetki ve işleyişine ilişkin yapılan değişiklikler nedeniyle olağan veya olağanüstü kanun yolu incelemesinde bozma kararı verilemeyecek. Kanunla yapılan değişikliklerin uygulanacağı tarihe kadar, iş ve kadro durumu dikkate alınarak değiştirilen hükümlere göre infaz hakimlikleri kurulacak ve faaliyete geçirilecek.
- Hüküm kesinleştikten sonra Cumhuriyet savcılığınca yapılan tebligata rağmen 30 gün içinde seçenek tedbirin gereklerinin yerine getirilmesine başlanmaması veya başlanıp da devam edilmemesi halinde, infaz hakimliği kısa süreli hapis cezasının tamamen veya kısmen infazına karar verecek ve bu karar derhal infaz edilecek. Hükmedilen seçenek tedbirin, hükümlünün elinde olmayan nedenlerle yerine getirilememesi durumunda, infaz hakimliğince tedbir değiştirilecek.
- Cezanın ertelenmesi; mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi koşuluna bağlı tutulabilecek. Bu durumda, koşul gerçekleşinceye kadar cezanın infaz kurumunda çektirilmesine devam edilecek. Koşulun yerine getirilmesi halinde, infaz hakimi kararıyla hükümlü, infaz kurumundan derhal salıverilecek.
- Genel olarak hükümlüler ve hüküm özlülerle ilgili hususlarla ilgili verilecek kararlar için aktif ve etkili bir infaz hâkimliği sistemine geçilecektir.İçtima ve mahsup kararlarının verilmesi yetkisi hükmü veren mahkemeler, istinaf mahkemeleri ve Yargıtay’dan alınarak infaz hâkimliklerine verilmiştir.